น้ำปานะและยาปรมัตถ์สมุนไพรที่ปรุงแต่ง

 

   ๙. พระภิกษุสามเณรที่บวชมาแล้ว ไม่ควรฉันปานะและ
ยาปรมัตถ์สมุนไพรที่ปรุงแต่งจนเกินไป ตีความพระวินัยคลาด
เคลื่อนเข้าข้างตนเอง อ้างว่าวัดนั้นก็ฉันกัน ครูบาอาจารย์องค์นั้นองค์นี้ก็ฉันกัน เพื่อความใสสะอาดบริสุทธิ์ของพระวินัย และตัด
ปริโพธความกังวล จึงได้ห้ามพระภิกษุสามเณรหลังจากเที่ยงวันไปแล้วหยุดฉันปานะและยาปรมัตถ์สมุนไพรจำพวก บ๊วยเค็ม บ๊วยหวาน ลูกท้อ ลูกสมอจีน มะขามแก้ว ไอศรีมแท่ง ลูกอมเยลลี่ ขนมเยลลี่ผสมบุกเป็นถ้วยๆ รังนก เนื้อเฉาก๊วย ว่านหางจระเข้ สาหร่ายทะเลที่เป็นแผ่น เนยกวนปรุงรส ตำลูกยอ เมล็ดทานตะวัน กระเทียมดอง หอมหัวใหญ่หัวเล็ก พริกหยวก ใบแมงลัก ใบโหระพา ใบกระเพรา ใบสะระแหน่ ผักชีเทศ ใบบัวบกที่ยังไม่ได้ผ่านการกรองเป็นน้ำปานะ เนื้อลูกพรุนและมะนาวที่เป็นลูกๆ ที่ยังไม่ได้ผ่านการกรองเป็นน้ำปานะ
ส่วนใหญ่เป็นของที่ญาติโยมนำมาถวาย แต่ไม่ทันได้คิดว่าถ้าฉันไปแล้วจะทำให้พระเณรเสีย หรือบางทีญาติโยมก็คิดว่าพระท่านไม่ค่อยได้ฉันอะไรมากมายอยู่แล้ว อาหารก็ฉันมื้อเดียว ตอนบ่ายก็ฉันได้แต่น้ำหวาน น้ำผลไม้ ก็อยากให้พระเณรท่านได้ฉันของดีๆ แปลกๆ พิสดารบ้าง ให้พระเณรได้ผ่อนคลายบ้าง ปฏิบัติอย่างเดียวเดี๋ยวจะเครียด พระเณรองค์ไหนที่ท่านตบะดีฉันไปแล้วก็ไม่เป็นอะไรไม่เสีย หรือบางทีท่านก็มีข้อวัตรของท่าน แยกแยะว่าอันไหนควรฉันไม่ควรฉันอย่างนี้ก็ดีไป แต่สำหรับผู้ที่ตบะยังไม่กล้าแข็งพอก็ยังไม่รู้จักแยกแยะว่าอันไหนควรฉันไม่ควรฉัน เมื่อฉันไปแล้วก็ติดอกติดใจขวนขวายหามา ไม่เคยสั่งโยมก็กล้าที่จะสั่งให้โยมหามา บางทีก็ปรุงแต่งเอามาผสมรวมกันเพิ่มรสเพิ่มชาติ วันไหนไม่ได้ฉันก็หงุดหงิดรำคาญใจ ไม่ได้ฉันก็ทำสมาธิไม่ได้เดินจงกรมก็ไม่สะดวก เดินทางไปไหนก็พกติดตัวติดย่ามเป็นเสบียงไปเป็นหอบๆ

   สังเกตดูครูบาอาจารย์ที่ท่านเคร่งครัดในพระธรรมวินัย ท่านจะไม่ยุ่งกับเรื่องการขบฉันมาก มีอย่างไรก็ฉันอย่างนั้น ถ้าสิ่งไหนที่มันส่งเสริมกิเลสท่านจะไม่เอาด้วย และท่านก็จะสงวนรักษาพระเณรมาก ท่านจะห้ามไม่ให้พระเณรทำ ห้ามไม่ให้พระเณรฉัน มันเป็นเรื่องใหญ่โตมากถ้าการขบฉันของพระเณรซึ่งได้ชื่อว่าเป็นผู้เห็นภัยในวัฏสงสารกลับกลายมาเป็นการขบฉันเพื่อส่งเสริมกิเลส มันถึงกับขวางกั้นคุณธรรมความดีไม่ให้เกิดมีขึ้นถ้าเราติดในเรื่องการฉัน ถึงแม้ในพระวินัยจะไม่ได้ห้ามไว้ แต่ถ้ามันทำให้พระเณรเสีย ทำให้พระเณรใจแตก ท่านก็จะถือว่าเป็นมหาภัยที่สุด ถ้าเป็นยาปรมัตถ์สมุนไพรที่ปรุงแต่งมากเกิน ท่านก็จะว่าเป็นยาเบื่อพระเบื่อเณร ถ้าเป็นน้ำปานะที่พิสดารเกินท่านก็จะว่าเป็นน้ำพาพระเมา พระเณรฉันแล้วเมาติดกันงอมแงม ไม่มีก็ถามหา บางคนตั้งแต่ยังไม่ได้บวชก็ยังไม่เคยได้ฉันของดีๆ แปลกๆ พิสดารอย่างนี้ ทำให้เพิ่มความหลงเข้าไปอีก หรือบางทีผู้ที่ไม่รู้มาพบเห็นเข้าก็จะเข้าใจว่าพระเณรฉันอาหารในเวลาวิกาลก็มี.